"Ipinapahayag ko na ako ay Katoliko at sa relihiyong ito ako iminulat at nag-aral, at dito ko rin nais mabuhay at mamatay. Binabawi ko nang buong puso ang anumang salita, sulat, gawa, at gawi na laban sa katangian ng isang anak ng Simbahan. Ako'y naniniwala at nanunungkulan nang ayon sa itinuturo nito."
JOSE P. RIZAL

Huwebes, Hunyo 27, 2024

Sakramento ng Kumpisal

REVISED & REPOSTED: 8:52 PM 6/27/2024

 

NAGIMBENTO NG TUTULIGSAIN

Ano bang mali sa Sakramento ng Pakikipagkasundo, o mas kilala sa bansag na "Sakramento ng Kumpisal"? Para sa mga anti-Katolikong Protestante't pundamentalista, marami silang nakikitang mali, at kadalasan ang mga ito'y nakasalig sa mga di-pagkakaintindi sa kung ano ba talaga ang nagaganap sa Sakramento ng Kumpisal at sa kung ano ba talaga ang itinuturo ng Simbahang Katolika hinggil sa buong proseso ng pagbabalik-loob ng isang Cristianong nagkasala sa Diyos. Sa isang banda, hindi na rin naman tayo nagugulat sa kanilang panunuligsa sa naturang sakramento, sapagkat matapos nilang talikuran ang Simbahan, wala naman silang ibang mapagpipilian pa kundi ang mangumpisal nang tuwiran at sarilinan sa Diyos, mangyaring iyon lang naman ang maaari pa nilang gawin.

Tama naman na mangumpisal tayo nang tuwiran sa Diyos, at ito naman talaga ang ginagawa nating mga Katoliko mula pa noong unang panahon hanggang sa ngayon. Sa mga pang-araw-araw na panalangin ng isang Katoliko — lalo na sa Ama Namin — tanging sa Diyos tayo humihingi ng kapatawaran at hindi sa kung sino pa mang Santo o anghel. Sa mga panalangin sa Banal na Misa na ipinagdiriwang araw-araw, ang paghingi ng awa't kapatawaran ay tanging sa Santisima Trinidad at hindi sa Papa, sa pari, sa Mahal na Birhen, o sa kung sino pa mang nilalang sa Langit o sa lupa. Bago lumapit sa Sakramento ng Kumpisal, ang isang tapat at nakakaintinding Katoliko ay nagsusuri muna ng kanyang budhi: Ibig sabihin sa pamamagitan ng mapagpakumbabang pananalangin at pagbubulay-bulay, inaalala niya't inaamin sa Diyos ang lahat ng mga nagawa niyang kasalanan, humihingi ng kapatawaran, at nangangako't naninindigang lalapit sa Sakramento ng Kumpisal upang makipagkasundo sa Diyos at sa Simbahan. At sa mismong Sakramento ng Kumpisal, tanging sa Diyos pa rin tayo humihingi ng kapatawaran at hindi sa pari. Ang mga katotohanang ito ang dapat na maipaunawa natin sa mga anti-Katolikong Protestante't pundamentalista na nagsasabing mali daw ang Sakramento ng Kumpisal dahil ang pangungumpisal ay dapat daw "tuwiran-sa-Diyos." Dapat nating maipabatid sa kanila na tinutuligsa nila ang isang problemang hindi naman talaga umiiral.

 

PAGLAPASTANGAN SA DIYOS?

Mayroon namang nagsasabi na nilalapastangan daw ng mga pari ang Diyos sa tuwing sila'y naggagawad ng Absolusyon/Kapatawaran sa mga Katolikong nangungumpisal. "Diyos lang ang makapagpapatawad ng mga kasalanan!" ang buong pagmamalaki't pagmamarunong na ipinamumukha nila sa atin. Subalit di kailanman sa halos dalawang libung taon ng kasaysayan ng Katolisismo ay inangkin ng mga pari ang Absolusyon bilang isang kapangyarihang nagmumula mismo sa kanila. Ang kapangyarihang magpatawad ng mga kasalanan ay tanging sa Diyos lamang, at ito'y inihabilin lang Niya sa mga pari. Kaya't kung nagpapatawad man ng mga kasalanan ang mga pari, ang Diyos pa rin ang talagang nagpapatawad: "Ang nakikinig sa inyo'y nakikinig sa akin, ang nagtatakwil sa inyo'y nagtatakwil sa akin, at ang nagtatakwil sa akin ay nagtatakwil sa nagsugo sa akin." (Lucas 10: 16). Ang mga Apostol ng Panginoong Jesus at ang mga Obispong humalili sa kanila, at ang mga paring itinalaga ng mga naturang obispo sa tanang kasaysayan ng Katolisismo, ay pinagkalooban ng Panginoong Jesus ng kapangyarihan at kapamahalaan sa Simbahan. Sinabi niya kay Apostol San Pedro at kalauna'y pati na rin sa iba pang mga Apostol: "Ang talian ninyo sa lupa ay tatalian sa langit, at ang kalagan ninyo sa lupa ay kakalagan sa langit." (Mateo 16: 19, 18: 18). Hindi ito tumutukoy sa mga pisikal na pagkakatali kundi sa mga espiritwal na pagkakatali. May kapangyarihan ang mga Apostol hindi lang para ➊ mangaral (na isang paraan para "kalagan" ang mga nasa tali ng kasinungalingan — Gawa 26: 18; Juan 8: 31-32; Mateo 28: 19-20), ➋ magpalayas ng mga demonyo't magpagaling sa mga maysakit (na isang paraan para "kalagan" ang mga iginapos ni Satanas — Lucas 10: 19, 13: 15-17), kundi pati na rin ➌ magpatawad ng mga kasalanan — sapagkat ang mga nagkakasala'y "alipin ng kasalanan" at nasa "tali ng katampalasan" (Juan 8: 34; Hebreo 3: 13; Gawa 8: 23).

"Ang patawarin ninyo sa kanilang mga kasalanan ay pinatawad na nga; ang hindi ninyo patawarin ay hindi nga pinatawad."


JUAN 20: 23
Hindi na bago sa atin ang katwirang "Diyos lang ang makapagpapatawad ng mga kasalanan," sapagkat iyan mismo ang eksaktong pangangatwiran ng mga eskriba't Pariseo na tumuligsa noon sa ating Panginoong Jesu-Cristo nang siya'y nagpatawad ng kasalanan ng isang paralitiko. Bilang tugon, sinabi sa kanila ng Panginoon na siya — bilang Anak ng Tao (at hindi lamang bilang Diyos) — ay may kapangyarihan dito sa lupa na magpatawad ng mga kasalanan (Mateo 9: 6; Marcos 2: 10; Lucas 5: 24). At upang patunayan ang kanyang sinabi, mahimala niyang pinagaling ang paralitiko. Dahil sa mga nangyaring ito, ang mga tao'y natakot at nagpuri sa Diyos dahil sa pagkakaloob ng ganoong kapangyarihan sa mga tao (Mateo 9: 8). Diyan maliwanag na itinuro sa atin ng Panginoong Jesus na ang kapangyarihang magpatawad ng mga kasalanan ay maaaring ipagkaloob ng Diyos sa sinomang tao na susuguin niya. Maliwanag na ang "Anak ng Tao" — ang Panginoong Jesus — ay hindi lumapastangan sa Diyos nang siya'y nagpatawad ng mga kasalanan, sapagkat sinugo siya ng Diyos Ama para sa gawaing iyon, na pinatunayan naman niya sa pamamagitan ng isang himala. At sa kalauna'y ang kapangyarihang ito'y ipinagkaloob naman ng Panginoon sa kanyang mga Apostol nang kanyang sinabi sa kanila: "Kung paanong sinugo ako ng Ama, gayon din naman, sinusugo ko kayo." (Juan 20: 21). Ipinagpapatuloy ng mga Apostol ang mga gawain ng "Anak ng Tao" dito sa lupa, at kasama sa pagkakasugong iyon ang pagpapatawad ng mga kasalanan. Kaya nga't sa kasunod lang na pangungusap, sinabi ng Panginoong Jesus sa kanila: "Ang patawarin ninyo sa kanilang mga kasalanan ay pinatawad na nga; ang hindi ninyo patawarin ay hindi nga pinatawad." (Juan 20: 23). Ang mga Apostol ay may kapangyarihang hatulan ang isang nagkasalang Cristiano, parusahan o disiplinahin kung kinakailangan, patawarin sa mga kasalanan kung nagpapakita ito ng pagsisisi at paninindigang magbabagong-buhay, at ibsan ang parusang ipinataw sa mga ito upang hindi panghinaan ng loob (Mateo 18: 17-18; 1 Corinto 5: 3-5; 2 Corinto 2: 5-11, 10: 4-6, 13: 1-4). "Parang ang Diyos na rin ang namamanhik sa inyo sa pamamagitan ko," sabi ni Apostol San Pablo (2 Corinto 5: 20). Dagdag pa niya, "Sinumang pinatawad ninyo ay pinatawad ko na rin. Ang pinatawad ko, kung mayroon man, ay pinatawad ko alang-alang sa inyo, sa harapan ni Cristo, upang hindi tayo mapaglalangan ni Satanas." (2 Corinto 2: 10-11). "Wala nang pata-patawad pagdating diyan," (2 Corinto 13: 2) ang babala pa ni Apostol San Pablo sa mga taga-Corintong nahihirati sa pagkakasala. Lumalapit ba ang mga Cristiano noon sa mga Apostol upang mangumpisal ng mga kasalanan nila? Oo (Gawa 19: 18). Ang mga pari — sa bisa ng kanilang ordenasyon at sa pagkakatalaga sa kanila ng namumunong Obispo, na kahalili ng mga Apostol — ay may kapangyarihang magpatawad ng mga kasalanan sa ngalan ng Diyos at ng Simbahan.

 

SANGKOT ANG BUONG SIMBAHAN


"Ang buong Kristiyanong Sambayanan ay sangkot sa pagpapatawad at pakikipagkasundo."


KPK 1776
Sapagkat ➊ ang Diyos ay mabuti (Marcos 10: 18) at ➋ ang lahat ng kanyang mga nilalang ay mabuti (Genesis 1: 31; 1 Timoteo 4: 4), at dahil ➌ ang tao'y itinalaga na ng Diyos para sa mabubuting gawa mula pa sa pasimula (Efeso 1: 10), kaya't ang anumang gawang di-matuwid ay palaging kasalanan laban sa Diyos (Awit 51: 4-5; 1 Juan 5: 17; Santiago 2: 10-11), at siya ring dahilan kung bakit ang Diyos lang ang maaaring makapagpatawad ng ating mga kasalanan. Subalit ang anumang kasalanan — gaano pa ito ka-personal at ka-lihim — ay mayroong panlipunang dimensyon. Ibig sabihin, nakaka-apekto ito, hindi lamang sa ating sarili at sa ating ugnayan sa Diyos, kundi pati na rin sa ating kapwa; at kung tayo'y mga Cristiano, anumang pagkakasala'y nakasasakit sa buong Simbahan (1 Corinto 12: 26), mangyaring ang Simbahan ay katawan ni Cristo na "marilag, banal, walang batik at walang anumang dungis o kulubot" (Efeso 5: 27). Kapag ang isang Cristiano'y nagkakasala, dinudungisa't sinasaktan niya ang Simbahang kinabibilangan niya. Kaya't ang pakikipagkasundo sa Diyos ay hindi maaaring maisagawa nang ganap sa pamamagitan lang ng tuwiran at sarilinang pangungumpisal, at hindi rin tamang ipangahas ng sinoman na sa ganoong klaseng pangungumpisal ay maka-aasa siya ng kapatawaran mula sa Diyos. Hinihingi sa atin ng Diyos na makipagkasundo muna tayo sa sinomang nasaktan nang dahil sa ating mga kasalanan (Mateo 5: 24). Ang pangungumpisal ng kasalanan, pakikipagbuno sa kasalanan, at pagtatama sa mga nagawang mali ay isang panlipunang gawain, hindi "pribado" o "pansarili" lang (Bilang 5: 5-7; Josue 7: 19; 2 Samuel 12: 13; Mateo 3: 6; Marcos 1: 5; Gawa 19: 18; Santiago 5: 14-16). Tayong mga Cristiano'y tinuturuang "magpatawaran," "magpaumanhinan," at "magpahayag ng mga kasalanan sa isa't-isa" (Colosas 3: 13; Santiago 5: 14-16; Mateo 6: 12-15). Habang mabuti at tama na mangumpisal tayo ng ating mga kasalanan nang derekta sa Diyos, ito'y hindi maaaring mahiwalay sa pakikipagkasundong panlipunan. Ang ganap na pagbabalik-loob sa Diyos ay katumbas ng pakikipagkasundo sa Diyos at sa kanyang Simbahan, at ang patuloy na pakikipagbuno sa kasalanan ay laging sa tulong ng Diyos at ng Simbahan. Sabi nga sa Katesismo para sa mga Pilipinong Katoliko,

"Hindi lamang inaanyayahan ng Simbahan ang mga makasalanan na magsisi sa pamamagitan ng pagpapahayag ng Salita ng Diyos. Nananalangin din siya para sa kanila at tinutulungan ang mga nagsisisi na aminin at ikumpisal ang kanilang mga kasalanan upang matamo nila ang awa ng Diyos na siya lamang nagpapatawad sa kasalanan. Sapagkat 'sa buong Simbahan, bilang bayan ng mga pari, ipinagkaloob ng Panginoon ang ministeryo ng pagpapatupad sa pakikipagkasundo sa iba't ibang paraan' (Reconciliatio et Poenitentia — John Paul II, 1984). Kaya't ang Simbahan mismo ang naging instrumento ng pagbabago at kapatawaran para sa kanyang mga kaanib na nagsisisi sa pamamagitan ng ministeryong ipinagkaloob ni Kristo sa mga apostol at sa kanilang mga kahalili." (KPK 1778)

 

MAGKAIBA ANG KUMPISAL AT ANG KUMPISALAN

Sa bandang huli, tila ba wala nang iba pang mapagbalingan ang mga anti-Katoliko kundi ang silid-kumpisalan, at tinutuligsa nila ito na wari ba ang kumpisalan at ang Sakramento ng Kumpisal ay iisa lang. Ang katwiran nila, wala naman daw mababasa sa Biblia na ang mga Apostol ay nagtayo ng mga pribadong kumpisalan sa mga templo't sinagoga, at nangaral ng kapatawaran ng mga kasalanan sa pamamagitan ng kumpisalan. Sinasabi pa ng ilan na ang kumpisalan ay hinango lang daw ng Simbahan mula sa paganismo, at ang "Sakramento ng Kumpisal sa kumpisalan" ay isang paganong ritwal na kinakasangkapan lang daw ng mga kaparian upang maalipin ang konsensya ng mga Katoliko. Subalit ang kumpisalan at ang Sakramento ng Kumpisal ay dalawang magkaibang bagay. Hindi nakadepende ang sakramentong ito sa paggamit ng kumpisalan. Kahit walang kumpisalan, naisasagawa pa rin ang Sakramento ng Kumpisal. Isa pa, walang matibay na ebidensyang makapagpapatunay na ang mismong kumpisalan ay talagang hinango ng Simbahan sa paganismo. At paano naman nila nasasabi na "pang-aalipin" lang ang Sakramento ng Kumpisal, gayong ang mismong Santo Papa sampu ng tanang Obispo't kaparian ay nangungumpisal din? Ang buong Simbahan — kabilang na ang mga naordenahang namumuno sa atin — ay nangangailangan din ng kapatawaran, sapagkat sabi nga:

"Nangangailangan ang Simbahang Katolika ng kapatawaran sapagkat hindi siya isang mapagmataas na grupong panlipunan ng 'mga naligtas na,' kundi tulad ni Kristo ang kanyang Pinuno na parehong tumatanggap sa makasalanan at matuwid. Samakatuwid, siya 'ay parehong banal at laging nangangailangan ng paglilinis, [at] patuloy na nagsisikap na magsisi at magbagong buhay'. . ." (KPK 1777)


DISCLAIMER:
Ang iyong mga nabasa ay pawang sariling pagpapaliwanag ko lamang bilang isang indibiduwal na Katolikong layko batay sa aking sariling pagkakaunawa sa mga aral ng Simbahan, at sa gayo'y hindi dapat ituring na opisyal/pormal na kapaliwanagan ng Simbahang Katolika, at hindi rin kumakatawan sa panig ng alinmang samahang pang-Katoliko. — MCJEFF