"Ipinapahayag ko na ako ay Katoliko at sa relihiyong ito ako iminulat at nag-aral, at dito ko rin nais mabuhay at mamatay. Binabawi ko nang buong puso ang anumang salita, sulat, gawa, at gawi na laban sa katangian ng isang anak ng Simbahan. Ako'y naniniwala at nanunungkulan nang ayon sa itinuturo nito."
JOSE P. RIZAL

Martes, Oktubre 22, 2024

Mga Pagmumuni-muni #3


Image by Pedro Ivo Pereira Vieira Pedin from Pixabay

6:50 PM 10/20/2024

Nakakatamad nang Magsulat ng Apolohetika

Bilang isang Cristiano, ang pagtatanggol sa pananampalataya—alalaong-baga'y apolohetika—ay parehong isang karapatan at tungkulin (CCL: canon 229 § 1). Hindi ito dapat ituring na isa lamang libangan, karera, o kabuhayan, bagama't wala namang masama kung nalilibang ka rin dito o kung pinagkakakitaan mo rin ito (upang mapaglaanan mo ito ng karampatang panahon nang di nakokompromiso ang sariling ikabubuhay). Sa kaso ko, iyan lang talaga ang dahilan kung bakit ginawa ko itong blog na ito. Pinagkalooban ako ng Diyos ng maraming oportunidad na pag-aralan ang Pananampalatayang Katolika nang sarilinan (sa pamamagitan ng mga libro, ng internet, at ng biyaya ng sentido komun), anupa't mananagot ako sa harap ng hukuman ni Cristo kung di ko pagsusumikapang ibahagi at ipagtanggol ang Pananampalataya hanggang sa abot ng aking makakaya at nang higit sa karaniwang ginagawa ng marami. Bagama't isa lamang akong layko na walang pormal na edukasyon sa teolohiya, kaakibat ng aking pagiging Cristiano ang pakikibahagi sa maka-propetang gampanin ng Panginoong Jesus (CCC 783, 785), at kabilang na rito ang pagpapatotoo sa Pananampalatayang tinanggap ko. Isa pa, hindi ba't kabilang sa pitong kawanggawang espirituwal ang "paalalahanan ang makasalanan," "turuan ang walang nalalaman," at "pagpayuhan ang nag-aalinlangan?"

How does the laity participate in the prophetic office?
They participate in it by welcoming evermore in faith the Word of Christ and proclaiming it to the world by the witness of their lives, their words, their evangelizing action, and by catechesis. This evangelizing action acquires a particular efficacy because it is accomplished in the ordinary circumstances of the world.

CCCC 190

Oo, kung minsa'y nakalilibang itong gawin dahil sadyang nakapagpapaligaya sa puso ang mga aral ng Diyos (Lucas 24: 32). Nakagagaan sa kalooban sa tuwing may mga kapwa kang naliliwanagan o naitutuwid mula sa kanilang mga pagkakamali. Subalit habang tumatagal, ang naturang alab ng puso ay unti-unti ring nanghihina't napapalitan ng katamaran. Sa pagdaan kasi ng panahon, mas namumulat ang ating mga mata sa kung gaano ba kalala ang problemang sinisikap nating tugunan. Napagtatanto nating isa itong suliraning di malulutas kahit gugulin pa natin ang buong buhay natin sa pagsagot sa lahat ng mga hamon at tuligsa. Hanggang sa wakas ng daigdig, hindi maglalaho sa mundong ibabaw ang mga katangahan, kamalian, at kasinungalingan. At sa tuwing naiisip ko ang mga ito, nasasabi ko na lamang sa aking sarili, "May saysay pa ba itong mga pinaggagagawa ko?" Sa mga ganitong pagkakatao'y kailangan kong paulit-ulit na paalalahanan ang aking sarili: "Kami'y mga utusang walang kabuluhan; ginawa lamang namin ang dapat gawin." (Lucas 17: 10) Sa huli'y hindi naman talaga mahalaga pa kung may nakikita ba tayong bunga o wala sa ating mga pagpapagal. Ang tanging mahalaga ay tinutupad natin ang ating mga tungkulin.

 


 

3:11 PM 10/22/2024

Itinuro ba ni Pope Francis ang Erehiya ng Indifferentism?

Noong nakaraang buwan (ika-13 ng Setyembre), sa ginanap na Interreligious Meeting with Young People, naging laman ng mga balita ang mga salitang tinuran ng Santo Papa:

"All religions are paths to reach God . . . They are—to make a comparison—like different languages, different dialects, to get there. But God is God for everyone." (Source: Vatican News)

Maraming mga pundamentalistang Katoliko ang nabalisa rito at walang pag-aatubuling nagpahayag ng kanilang mga pagrereklamo sa social media. Isa nanaman daw itong malinaw na katibayan na erehe ngang talaga si Pope Francis. Heto na lamang ang mga masasabi ko hinggil sa isyung ito:

  1. Bilang Cristiano, tungkulin kong laging igalang ang mga lingkod ng Simbahan (Sirac 7: 29-31; Hebreo 13: 17), lalung-lalo na ang mismong punong kinatawan ng Panginoong Jesus dito sa lupa, ang Santo Papa. Kung sa atin mang palagay ay may mali sa mga sinabi ni Pope Francis, hindi ba't tayo ang dapat unang-unang umuunawa at nagtatanggol sa kanya? Hindi tayo dapat nagmamadaling mambatikos at magreklamo (CCC 2478), at mas lalong di tayo dapat nang-uudyok sa madla na magaklas. Ngayon, kung matapos ng taimtim na pagsisiyasat ay napagtanto nating talaga ngang nagkamali si Pope Francis, pwes idaan natin sa tamang proseso ang pagpapatalastas ng ating mga saloobin (CCL: canon 212 § 1-3). Ipamamanhik at ipauubaya natin sa mga Obispo't Kardenal ang pormal na pakikipag-ugnayan sa Santo Papa upang humiling ng paglilinaw (pagsusumite ng dubia) sa kanyang mga nakapagdududang pananalita.
  2. Ano nga ba ang erehiya ng indifferentism? Ito ay ang paniniwala na ang isang tao ay maaaring magtamo ng kaligtasang walang hanggan sa pamamagitan ng pagtalima sa kahit na anong relihiyon hangga't siya'y nagpapaka-bait (Mirari Vos, 13). Ngayon, kung susuriing mabuti ang mga sinabi ni Pope Francis, masasabi ba talaga natin nang walang anumang bahid ng makatuwirang pag-aalinlangan na talaga ngang tahasan niyang itinaguyod ang erehiya ng indifferentism dito? Sabi niya, "All religions are paths to reach God." Hindi naman niya sinabing ang lahat ng mga relihiyon ay mga tiyak, ligtas, di-maglalaho, at di-makapangliligaw na daan, na bilang mga Katoliko'y alam naman nating sa Simbahang Katolika lamang maaaring tumukoy (CCCC 162). Sabi niya, "They are...like different languages, different dialects, to get there." Hindi naman ito katumbas ng pagsasabing ang lahat ng mga wika sa mundo ay pare-pareho lang na mabisang kasangkapan sa pakikipagtalastasan at pagpapahayag ng katotohanan. Ang mga sinabi ni Pope Francis, kung gayon, ay may sapat na katusuhang nakapagbibigay-daan sa isang Katolikong interpretasyon. Sa kabilang banda, oo, may kalabuan ito na maaaring pagsamantalahan ng mga anti-Katoliko at mga erehe, at maaaring mabigyan ng maling interpretasyon ng mga mangmang. Subalit anumang paglilinaw na kinakailangan dito ay maaari namang matamo sa pamamagitan ng mga mapayapang interreligious dialogue, na siya namang tahasang itinataguyod dito ni Pope Francis. Alalahanin kasi natin na sa pakikipag-usap sa mga di-Cristiano, kinakailangan ding iakma ang ating mga pananalita sa paraang madali nilang mauunawaan at matatanggap. Saka na lamang natin ipinatatalastas ang mga mas malalalim at mas mabibigat na mga aral ng Pananampalataya kapag handa na sila na pakinggan ang mga iyon (1 Corinto 3: 1-3).
  3. May dapat bang ikabalisa kung ang mga sinabi ni Pope Francis ay may kalabuan? Sa palagay ko, hindi dapat. Dahil kung iisipin, hindi ba't halos lahat naman ng mga aral ng Katolikong Pananampalataya ay nangangailangan din ng paglilinaw? Halimbawa, sa tuwing sinasabi natin na ang Biblia ay "salita ng Diyos," o na ang Mahal na Birheng Maria ay "Ina ng Diyos," o na ang Diyos ay "Trinidad," hindi ba't ito'y mga pananalitang may sapat na kalabuan na parehong nagbibigay-daan sa tama at maling interpretasyon?

Ang problema kasi, madali tayong nagpapa-apekto sa mga kritiko ni Pope Francis, at pati tuloy tayo'y nahahawa na sa ugali nilang laging nakabantay sa bawat kilos at salita ng Santo Papa upang maghanap ng lahat ng posibleng butas na maaaring palakihin. Oo, ang pagiging Santo Papa ay hindi nangangahulugan na lahat na lang ng sasabihin nila ay tama at/o kailangang tanggapin at igalang. Subalit sa pagkakataong ito, wala akong nakikitang mali. Kahit ilagay ko pa ang sarili ko sa posisyon ng mga erehe, maipagsisiksikan ko lamang dito ang erehiya ng indifferentism kung sasadyain kong mangatuwiran nang baluktot.

What is the bond that exists between the Catholic Church and non-Christian religions?
There is a bond between all peoples which comes especially from the common origin and end of the entire human race. The Catholic Church recognizes that whatever is good or true in other religions comes from God and is a reflection of his truth. As such it can prepare for the acceptance of the Gospel and act as a stimulus toward the unity of humanity in the Church of Christ.

CCCC 170

 


 

8:59 PM 7/25/2024

Ateismo ≠ Misoteismo

Kung sinasabi mong ateista ka—alalaong-baga'y di ka naniniwalang may Diyos—subalit ang batayan mo ay dahil ang Diyos ng Cristianismo ay "masama" o "baliw" dahil ginagawan ka Niya ng mga problema para manalangin kang ipag-adya sa mga naturang problema, hindi ba't parang sinasalungat mo na rin ang iyong sarili? Hindi ka talaga ateista; isa ka lamang misotheist—isang taong galit sa Diyos. Hindi natutugunan ng iyong mga pambabatikos ang usapin sa kung may Diyos nga ba talaga o wala. Lumalabas pa nga na wala ka sa katuwiran, dahil binabatikos mo ang isang entidad na iginigiit mong di naman pala totoo. Isa itong kabalintunaang talamak sa mga modernong ateista, at mababanaagan sa mga paborito nilang memes na naglalarawan sa isang sinaunang palaisipan: Kung ang Diyos ay mabuti, bakit may kasamaan sa mundo? Sa simula pa'y batid na ito ng Simbahan at matagal na niya itong tinutugon (CCC 272, 309-314). Subalit mistulang bulag (o nagbubulag-bulagan?) ang mga bagong henerasyon sa mga naturang paliwanag, kaya't paulit-ulit na binubuhay ang mga lumang argumento't pangungutya, sa pag-aakalang nakatuklas sila ng mga bago't mabisang "katibayan" na di daw kayang sagutin ng mga Cristiano.

O baka naman hindi talaga ito tungkol sa anumang seryosong usapin tungkol sa Diyos, kundi sa isang sakit sa pag-iisip na nag-uudyok sa isang tao na laging tumuligsa at makipagtalo? Mahirap sabihin, kaya't kadalasa'y mas mabuti pang umiwas na lang. Ayaw mong maniwalang may Diyos? Eh di huwag. Gusto mo akong alipustahin dahil naniniwala akong may Diyos? Eh di sige. Salamat na lang talaga sa kalayaang pang-relihiyon na tinatamasa ko bilang Pilipino, at protektado ako sa mga seryosong pang-uusig na dinaranas ng mga Cristiano sa mga bansang komunista at/o anti-Katoliko.

How do we collaborate with divine Providence?
While respecting our freedom, God asks us to cooperate with him and gives us the ability to do so through actions, prayers and sufferings, thus awakening in us the desire "to will and to work for his good pleasure" (Philippians 2:13).

CCCC 56


DISCLAIMER:
Ang iyong mga nabasa ay pawang sariling pagpapaliwanag ko lamang bilang isang indibiduwal na Katolikong layko, batay sa aking sariling pagkakaunawa sa mga aral ng Simbahan, at sa gayo'y hindi dapat ituring na opisyal/pormal na kapaliwanagan ng Simbahang Katolika, at hindi rin kumakatawan sa panig ng alinmang samahang pang-Katoliko. — MCJEFF

Huwebes, Oktubre 10, 2024

Diyos ang Binastos, pero sa kung Sinu-sino Humingi ng Tawad?




Kapag may kabalbalang nangyayari sa loob ng simbahan, oo, maraming tapat na Katoliko ang nababalisa. Subalit hindi sila nababalisa para sa sarili nila. Nababalisa sila para sa Diyos na nalapastangan dahil sa kabalbalang ginawa sa loob ng Kanyang banal na Tahanan. At dahil ang Diyos ang totoong "biktima" rito, hindi ba't nararapat lamang na sa Diyos tayo unang-unang humihingi ng kapatawaran at nagsasagawa ng karampatang pagbabayad-sala? Hindi ko lubos maisip kung bakit sa lahat ng mga lumabas na pahayag mula kay Julie Anne San Jose, sa Sparkle GMA Artist Center, at sa mismong Kura Paroko ng Nuestra Señora del Pilar Shrine and Parish, naisip nilang humingi ng tawad sa mga kung sinu-sinong personalidad liban sa Diyos at sa Mahal na Birheng Maria. Ipinahihiwatig ng mga naturang pag-uugali ang totoong ugat sa likod ng mga nangyaring kabalbalan. Higit nilang pinahahalagahan ang ikalulugod ng mundo kaysa sa kung ano ang ikalulugod ng Diyos. Mas ikinalulungkot pa nila ang mga negatibong reaksyon ng madla kaysa sa dangal ng Diyos na nalapastangan dahil sa kawalang respetong naganap. Mapagtatanto kaya nila ang pagkakamaling ito? May isasagawa kayang kaukulang pagbabayad-sala sa karangalan ng Diyos at ng Mahal na Ina?

"Ang pagmamahal ko sa bahay mo ay parang nagliliyab na apoy sa puso ko."

JOHN 2: 17 PVCE


DISCLAIMER:
Ang iyong mga nabasa ay pawang sariling pagpapaliwanag ko lamang bilang isang indibiduwal na Katolikong layko, batay sa aking sariling pagkakaunawa sa mga aral ng Simbahan, at sa gayo'y hindi dapat ituring na opisyal/pormal na kapaliwanagan ng Simbahang Katolika, at hindi rin kumakatawan sa panig ng alinmang samahang pang-Katoliko. — MCJEFF

Martes, Oktubre 08, 2024

Paglalakbay Patungo sa Kamatayan: Ano ang Dapat Isaalang-alang?


Photo by Kampus Production from Pexels (edited)


Ano bang dapat gawin kapag may mahal ka sa buhay na malapit nang mamatay—kapag may iilang oras na lang siyang nalalabi sa mundong ibabaw? May nabalitaan akong ganito noon: Isang batang may kanser at may taning na ang buhay. At ano ang pinagsumikapang gawin ng kanyang nanay para sa kanya? Ang makausap niya sa telepono ang paborito niyang YouTuber. Naging napakalaking isyu pa nito dahil hindi agad napagbigyan ang hinihiling na pabor, at maraming galit na galit sa naturang YouTuber na wari ba'y mayroon siyang moral na obligasyong tuparin ang huling kahilingan ng sinumang tagahanga niyang naghihingalo.

Hindi ko lubos maisip kung bakit sa dinami-dami ng maaaring maging huling kahilingan ng isang tao, ang pakikipag-usap pa sa isang YouTuber ang gusto niya. Ano bang mapapala mo dun? Matutulungan ka ba niya para paghandaan ang nalalapit mong pagharap sa hukuman ni Cristo? Nakasalalay ba sa kanya ang magiging magpakailanmang hantungan ng iyong kaluluwa? Akalain mo iyon, mamamatay ka na pero ang laman pa rin ng puso mo ay ang mga bagay na wala naman talagang kabuluhan sa bandang huli?

May isa pa akong nabalitaan noon: Isang batang naghihingalo dahil sa rabies. Habang tinatalian na siya sa kama, wala namang tigil ang nanay niya sa kakasabi ng, "Mahal na mahal ka ni nanay. Tatandaan mo iyan, anak. Mahal na mahal kita." Naisip ko: Paano kaya kung ako ang nasa kalagayan nung bata? Oo, sige, mahal ako ng nanay ko, pero anong magagawa ng pagmamahal na iyon sa sitwasyon ko? Mapipigilan ba ng pagmamahal na iyon ang rabies na pumapatay sa akin? Maiibsan ba ng pagmamahal na iyon ang mga paghihirap ko? At bakit ko ba iyan kailangang tandaan hanggang sa huling sandali? Gusto mo pa ba akong magpasalamat? Hindi ba't parang ikaw lang ang nakikinabang sa ginagawa mong yan, dahil pamamaraan mo iyan para wala kang panghihinayangan at walang babagabag sa konsensya mo kapag wala na ako?

Oo, nakagagaan ng loob na malaman na mahal na mahal ka ng nanay mo at nasa tabi mo siya hanggang sa huling sandali. Pero kung mamamatay ka na, tila ba balewala na kahit buong mundo pa ang magmahal sa iyo. Dahil kahit gaano pa kalaki ang pagmamahal sa iyo ng sinumang tao, wala naman siyang ibang magagawa kundi ang panoorin kang mamatay. Hindi ka niya matutulungan. Hindi ka niya masasamahan hanggang sa kabilang buhay. Hindi ka madadala sa Langit ng pagmamahal ng sinumang tao dito sa lupa.

Ito ang punto ko: Na bilang isang Cristiano, kung may mahal ka sa buhay na mamamatay na, unahin mong asikasuhin ang pagtawag sa pari. At ikaw namang naghihingalo, gugulin mo na ang lahat ng nalalabing oras mo para sa pakikipagkasundo sa Diyos. Ang panahon ng paghihingalo ay panahon ng pananalangin. Grasya na nga iyang maituturing, dahil sa halip na biglaang kamatayan, minarapat ng Diyos na bigyan ka pa ng pagkakataon na maghanda. Hindi lahat ay napagkakalooban ng ganyang biyaya, kaya huwag sanang sayangin sa pagiisip at pagaasikaso ng mga bagay na walang katuturan. Mabuti na sinasamahan ka ng mga mahal mo sa buhay, pero mas mahalagang maging kasama mo ang Panginoong Jesu-Cristo mismo. Sikapin mong makatanggap ng viatiko:

Sa mga malapit nang lumisan sa buhay na ito, ay naghahandog ang Iglesia, bukod sa Pagpapahid sa mga maysakit, ng Eukaristia bilang viatiko. Sa pagtanggap sa sandaling ito ng pagyao sa Ama, ang komunyon ng Katawan at Dugo ni Cristo ay may isang tanging kahulugan at halaga. Ito'y binhi ng buhay na walang hanggan at kapangyarihan ng muling pagkabuhay, ayon sa wika ng Panginoon: "Ang kumain ng aking laman at uminom ng aking dugo ay may buhay na walang hanggan at siya'y aking muling bubuhayin sa huling araw" (Jn 6:54). Yayamang ito'y sakramento ni Cristong namatay at muling nabuhay, ang Eukaristia ay sakramento ng pagtawid sa buhay mula sa kamatayan, mula sa daigdig na ito patungo sa Ama (Jn 13:1).

CCC 1524


DISCLAIMER:
Ang iyong mga nabasa ay pawang sariling pagpapaliwanag ko lamang bilang isang indibiduwal na Katolikong layko, batay sa aking sariling pagkakaunawa sa mga aral ng Simbahan, at sa gayo'y hindi dapat ituring na opisyal/pormal na kapaliwanagan ng Simbahang Katolika, at hindi rin kumakatawan sa panig ng alinmang samahang pang-Katoliko. — MCJEFF

Martes, Hulyo 02, 2024

Mga Kabalbalan ng Wattah Wattah: Kasalanan ba ng Simbahan?


AI-generated image


Ipinag-utos ba ng Simbahang Katolika sa Pilipinas na magbasaan ang mga tao tuwing sasapit ang kapistahan ni San Juan Bautista? Hindi. Bagama't may mga pagtatangkang lapatan ng espirituwal na kahulugan ang naturang kaugalian — na kesyo ito daw ay "simbolismo ng pagbibinyag ni San Juan Bautista kay Hesu Kristo" [1] — wala namang masusumpungang dokumento eclesiasticong nagtataguyod nito. Wala namang sinabi ang Santo Papa o ang CBCP. Hindi ito isang pormal na kaugalian ng Simbahan, at hindi rin bahagi ng mga itinakdang pamamaraan ng paggunita ng naturang kapistahan. At isa pa, paano naging sagisag ng binyag ang mapaglaro (at kung minsa'y mapanakit) na basaan, gayong ang Sakramento ng Binyag ay isang seryosong rituwal na may kinalaman sa kaligtasan, at kinasasangkutan ng pagpapahayag ng pananampalataya, pagtatakwil sa diyablo, at pagsisisi sa mga kasalanan? Tuwang-tuwa tayo sa paglalaro ng tubig, habang di alintana na ang talagang sinaunang kaugalian sa Kapistahan ni San Juan Bautista ay hindi naman mga basaan kundi mga marituwal na pagsisiga ng apoy:

"John's mission of witnessing to the light (cf John 1, 7) lies at the origin of the custom of blessing bonfires on St John's Eve — or at least gave a Christian significance to the practice. The Church blesses such fires, praying God that the faithful may overcome the darkness of the world and reach the 'indefectible light' of God."

CONGREGATION FOR DIVINE WORSHIP
AND THE DISCIPLINE OF THE SACRAMENTS

Directory On Popular Piety And The Liturgy:
Principles And Guidelines
,
225.

Noong 2019, matatandaang sinabi ni Fr. Jerome Secillano, Executive Secretary ng Permanent Committee on Public Affairs ng CBCP, na ➊ di dapat nagsasayang ng tubig tuwing kapistahan ni San Juan Bautista (lalo pa't kung dumaranas ng kakulangan sa tubig ang bansa), at ➋ ang tunay na diwa ng mga kapistahan ay ang pagdiriwang ng pananampalataya, hindi ng mga nakasanayang kaugalian at walang katuturang paglalaro. [2] Ang isinasagawang "Wattah Wattah Festival" sa bayan ng San Juan, Metro Manila, sa katunayan, ay isang imbentong kaugalian lamang ng lokal na pamahalaan: Sinimulan ito noon lamang 2003! [3] Oo, pilit itong ipinagmamatuwid sa pamamagitan ng mga ipinagsisiksikang relihiyosong kapaliwanagan, subalit maituturing nga ba ang mga iyon bilang pormal na dahilan sa pagdiriwang ng Wattah Wattah? Kung oo, samakatuwid, may paglabag sa pagkakahiwalay ng simbahan at estado na itinatakda ng Konstitusyon, dahil paglabag sa batas na gastusin ang pera ng bayan para sa pagtataguyod ng alinmang relihiyon. Pero kung hindi, ano, kung gayon, ang lumalabas na totoong layunin ng Wattah Wattah? Noon pa ma'y madalas na itong nababanggit: Ang pagpapaigting ng turismo. At kung mas maraming turista, mas marami ring perang pumapasok sa bayan ng San Juan. Pera-pera lang talaga ang puno't dulo ng lahat. Dahil kung talagang maka-Diyos ang layunin, bakit kinailangan pang pormal na palitan ang pangalan ng Kapistahan ni San Juan Bautista at tawagin itong "Wattah Wattah Festival" noong 2012? [4]

Ngayon, sa tuwing may mga napeperwisyo, sa tuwing may mga nangyayaring kabalbalan, tama bang pati ang Simbahan ay pagbubuntungan ng sisi? Tama bang ang kapistahan ni San Juan Bautista ang ipapanukalang sawatahin batay sa maling akalang ang kanyang mismong kapistahan pa ang ugat ng mga nararanasang perwisyo't kabalbalan? At ang Simbahan pa rin ba ang dapat inoobligang gumawa ng mga hakbang para magkaroon ng kaayusan sa mga basaang ang lokal na pamahalaan ang talagang pasimuno't may pananagutan?

"Kaya simula ngayon, habang nabubuhay pa kayo dito sa lupa, sundin nyo ang kalooban ng Diyos at wag ang mga pagnanasa ng katawan. Tama na yung time na sinayang nyo sa paggawa ng mga bagay na ginagawa ng mga taong hindi naniniwala sa Diyos. Namuhay kayo sa kalaswaan, pagnanasa, paglalasing, sobrang pagpa-party at pag-iinuman, at nakakadiring pagsamba sa diyos-diyosan. Nagtataka sila ngayon kasi hindi na kayo nakikisama sa napakagulong pamumuhay nila, kaya binabastos nila kayo. Pero mananagot sila sa Diyos kasi sya ang magja-judge sa mga buháy at sa mga patay."

1 PETER 4: 2-5 (PVCE)

 


 

  1. "Wattah Wattah Festival: 'Basaan' in San Juan Amid the Water Crisis," ESQUIREMAG.PH, June 21, 2024, https://www.esquiremag.ph/long-reads/features/wattah-wattah-festival-history-of-basaan-in-san-juan-a1057-20240621, "History of San Juan's Wattah Wattah Festival or Basaan," quote from Mayor Zamora at par. 3. [BUMALIK]
  2. "CBCP official: 'Di dapat nagsasayang ng tubig'," Balita Online, June 24, 2019, https://balita.mb.com.ph/2019/06/24/cbcp-official-di-dapat-nagsasayang-ng-tubig. [BUMALIK]
  3. "Since 2003, San Juan celebrates the feast of its patron saint, St. John the Baptist every June 24 with its Wattah Wattah Festival, a festival with dancing, parades, and its traditional 'basaan' or water dousing along the city streets." ("San Juan, Metro Manila," Wikipedia, Accessed: July 1, 2024, Culture: Wattah Wattah Festival.) [BUMALIK]
  4. "The Wattah Wattah Festival, formerly known as the Feast of St. John the Baptist, was renamed and rebranded in 2012 by former San Juan City Mayor and now Senator JV Ejercito." ("Wattah Wattah Festival: 'Basaan' in San Juan Amid the Water Crisis," ESQUIREMAG.PH, June 21, 2024, https://www.esquiremag.ph/long-reads/features/wattah-wattah-festival-history-of-basaan-in-san-juan-a1057-20240621, "History of San Juan's Wattah Wattah Festival or Basaan," par. 2.) [BUMALIK]


DISCLAIMER:
Ang iyong mga nabasa ay pawang sariling pagpapaliwanag ko lamang bilang isang indibiduwal na Katolikong layko, batay sa aking sariling pagkakaunawa sa mga aral ng Simbahan, at sa gayo'y hindi dapat ituring na opisyal/pormal na kapaliwanagan ng Simbahang Katolika, at hindi rin kumakatawan sa panig ng alinmang samahang pang-Katoliko. — MCJEFF

Huwebes, Hunyo 27, 2024

Sakramento ng Kumpisal

REVISED & REPOSTED: 8:52 PM 6/27/2024

 

NAGIMBENTO NG TUTULIGSAIN

Ano bang mali sa Sakramento ng Pakikipagkasundo, o mas kilala sa bansag na "Sakramento ng Kumpisal"? Para sa mga anti-Katolikong Protestante't pundamentalista, marami silang nakikitang mali, at kadalasan ang mga ito'y nakasalig sa mga di-pagkakaintindi sa kung ano ba talaga ang nagaganap sa Sakramento ng Kumpisal at sa kung ano ba talaga ang itinuturo ng Simbahang Katolika hinggil sa buong proseso ng pagbabalik-loob ng isang Cristianong nagkasala sa Diyos. Sa isang banda, hindi na rin naman tayo nagugulat sa kanilang panunuligsa sa naturang sakramento, sapagkat matapos nilang talikuran ang Simbahan, wala naman silang ibang mapagpipilian pa kundi ang mangumpisal nang tuwiran at sarilinan sa Diyos, mangyaring iyon lang naman ang maaari pa nilang gawin.

Tama naman na mangumpisal tayo nang tuwiran sa Diyos, at ito naman talaga ang ginagawa nating mga Katoliko mula pa noong unang panahon hanggang sa ngayon. Sa mga pang-araw-araw na panalangin ng isang Katoliko — lalo na sa Ama Namin — tanging sa Diyos tayo humihingi ng kapatawaran at hindi sa kung sino pa mang Santo o anghel. Sa mga panalangin sa Banal na Misa na ipinagdiriwang araw-araw, ang paghingi ng awa't kapatawaran ay tanging sa Santisima Trinidad at hindi sa Papa, sa pari, sa Mahal na Birhen, o sa kung sino pa mang nilalang sa Langit o sa lupa. Bago lumapit sa Sakramento ng Kumpisal, ang isang tapat at nakakaintinding Katoliko ay nagsusuri muna ng kanyang budhi: Ibig sabihin sa pamamagitan ng mapagpakumbabang pananalangin at pagbubulay-bulay, inaalala niya't inaamin sa Diyos ang lahat ng mga nagawa niyang kasalanan, humihingi ng kapatawaran, at nangangako't naninindigang lalapit sa Sakramento ng Kumpisal upang makipagkasundo sa Diyos at sa Simbahan. At sa mismong Sakramento ng Kumpisal, tanging sa Diyos pa rin tayo humihingi ng kapatawaran at hindi sa pari. Ang mga katotohanang ito ang dapat na maipaunawa natin sa mga anti-Katolikong Protestante't pundamentalista na nagsasabing mali daw ang Sakramento ng Kumpisal dahil ang pangungumpisal ay dapat daw "tuwiran-sa-Diyos." Dapat nating maipabatid sa kanila na tinutuligsa nila ang isang problemang hindi naman talaga umiiral.

 

PAGLAPASTANGAN SA DIYOS?

Mayroon namang nagsasabi na nilalapastangan daw ng mga pari ang Diyos sa tuwing sila'y naggagawad ng Absolusyon/Kapatawaran sa mga Katolikong nangungumpisal. "Diyos lang ang makapagpapatawad ng mga kasalanan!" ang buong pagmamalaki't pagmamarunong na ipinamumukha nila sa atin. Subalit di kailanman sa halos dalawang libung taon ng kasaysayan ng Katolisismo ay inangkin ng mga pari ang Absolusyon bilang isang kapangyarihang nagmumula mismo sa kanila. Ang kapangyarihang magpatawad ng mga kasalanan ay tanging sa Diyos lamang, at ito'y inihabilin lang Niya sa mga pari. Kaya't kung nagpapatawad man ng mga kasalanan ang mga pari, ang Diyos pa rin ang talagang nagpapatawad: "Ang nakikinig sa inyo'y nakikinig sa akin, ang nagtatakwil sa inyo'y nagtatakwil sa akin, at ang nagtatakwil sa akin ay nagtatakwil sa nagsugo sa akin." (Lucas 10: 16). Ang mga Apostol ng Panginoong Jesus at ang mga Obispong humalili sa kanila, at ang mga paring itinalaga ng mga naturang obispo sa tanang kasaysayan ng Katolisismo, ay pinagkalooban ng Panginoong Jesus ng kapangyarihan at kapamahalaan sa Simbahan. Sinabi niya kay Apostol San Pedro at kalauna'y pati na rin sa iba pang mga Apostol: "Ang talian ninyo sa lupa ay tatalian sa langit, at ang kalagan ninyo sa lupa ay kakalagan sa langit." (Mateo 16: 19, 18: 18). Hindi ito tumutukoy sa mga pisikal na pagkakatali kundi sa mga espiritwal na pagkakatali. May kapangyarihan ang mga Apostol hindi lang para ➊ mangaral (na isang paraan para "kalagan" ang mga nasa tali ng kasinungalingan — Gawa 26: 18; Juan 8: 31-32; Mateo 28: 19-20), ➋ magpalayas ng mga demonyo't magpagaling sa mga maysakit (na isang paraan para "kalagan" ang mga iginapos ni Satanas — Lucas 10: 19, 13: 15-17), kundi pati na rin ➌ magpatawad ng mga kasalanan — sapagkat ang mga nagkakasala'y "alipin ng kasalanan" at nasa "tali ng katampalasan" (Juan 8: 34; Hebreo 3: 13; Gawa 8: 23).

"Ang patawarin ninyo sa kanilang mga kasalanan ay pinatawad na nga; ang hindi ninyo patawarin ay hindi nga pinatawad."


JUAN 20: 23
Hindi na bago sa atin ang katwirang "Diyos lang ang makapagpapatawad ng mga kasalanan," sapagkat iyan mismo ang eksaktong pangangatwiran ng mga eskriba't Pariseo na tumuligsa noon sa ating Panginoong Jesu-Cristo nang siya'y nagpatawad ng kasalanan ng isang paralitiko. Bilang tugon, sinabi sa kanila ng Panginoon na siya — bilang Anak ng Tao (at hindi lamang bilang Diyos) — ay may kapangyarihan dito sa lupa na magpatawad ng mga kasalanan (Mateo 9: 6; Marcos 2: 10; Lucas 5: 24). At upang patunayan ang kanyang sinabi, mahimala niyang pinagaling ang paralitiko. Dahil sa mga nangyaring ito, ang mga tao'y natakot at nagpuri sa Diyos dahil sa pagkakaloob ng ganoong kapangyarihan sa mga tao (Mateo 9: 8). Diyan maliwanag na itinuro sa atin ng Panginoong Jesus na ang kapangyarihang magpatawad ng mga kasalanan ay maaaring ipagkaloob ng Diyos sa sinomang tao na susuguin niya. Maliwanag na ang "Anak ng Tao" — ang Panginoong Jesus — ay hindi lumapastangan sa Diyos nang siya'y nagpatawad ng mga kasalanan, sapagkat sinugo siya ng Diyos Ama para sa gawaing iyon, na pinatunayan naman niya sa pamamagitan ng isang himala. At sa kalauna'y ang kapangyarihang ito'y ipinagkaloob naman ng Panginoon sa kanyang mga Apostol nang kanyang sinabi sa kanila: "Kung paanong sinugo ako ng Ama, gayon din naman, sinusugo ko kayo." (Juan 20: 21). Ipinagpapatuloy ng mga Apostol ang mga gawain ng "Anak ng Tao" dito sa lupa, at kasama sa pagkakasugong iyon ang pagpapatawad ng mga kasalanan. Kaya nga't sa kasunod lang na pangungusap, sinabi ng Panginoong Jesus sa kanila: "Ang patawarin ninyo sa kanilang mga kasalanan ay pinatawad na nga; ang hindi ninyo patawarin ay hindi nga pinatawad." (Juan 20: 23). Ang mga Apostol ay may kapangyarihang hatulan ang isang nagkasalang Cristiano, parusahan o disiplinahin kung kinakailangan, patawarin sa mga kasalanan kung nagpapakita ito ng pagsisisi at paninindigang magbabagong-buhay, at ibsan ang parusang ipinataw sa mga ito upang hindi panghinaan ng loob (Mateo 18: 17-18; 1 Corinto 5: 3-5; 2 Corinto 2: 5-11, 10: 4-6, 13: 1-4). "Parang ang Diyos na rin ang namamanhik sa inyo sa pamamagitan ko," sabi ni Apostol San Pablo (2 Corinto 5: 20). Dagdag pa niya, "Sinumang pinatawad ninyo ay pinatawad ko na rin. Ang pinatawad ko, kung mayroon man, ay pinatawad ko alang-alang sa inyo, sa harapan ni Cristo, upang hindi tayo mapaglalangan ni Satanas." (2 Corinto 2: 10-11). "Wala nang pata-patawad pagdating diyan," (2 Corinto 13: 2) ang babala pa ni Apostol San Pablo sa mga taga-Corintong nahihirati sa pagkakasala. Lumalapit ba ang mga Cristiano noon sa mga Apostol upang mangumpisal ng mga kasalanan nila? Oo (Gawa 19: 18). Ang mga pari — sa bisa ng kanilang ordenasyon at sa pagkakatalaga sa kanila ng namumunong Obispo, na kahalili ng mga Apostol — ay may kapangyarihang magpatawad ng mga kasalanan sa ngalan ng Diyos at ng Simbahan.

 

SANGKOT ANG BUONG SIMBAHAN


"Ang buong Kristiyanong Sambayanan ay sangkot sa pagpapatawad at pakikipagkasundo."


KPK 1776
Sapagkat ➊ ang Diyos ay mabuti (Marcos 10: 18) at ➋ ang lahat ng kanyang mga nilalang ay mabuti (Genesis 1: 31; 1 Timoteo 4: 4), at dahil ➌ ang tao'y itinalaga na ng Diyos para sa mabubuting gawa mula pa sa pasimula (Efeso 1: 10), kaya't ang anumang gawang di-matuwid ay palaging kasalanan laban sa Diyos (Awit 51: 4-5; 1 Juan 5: 17; Santiago 2: 10-11), at siya ring dahilan kung bakit ang Diyos lang ang maaaring makapagpatawad ng ating mga kasalanan. Subalit ang anumang kasalanan — gaano pa ito ka-personal at ka-lihim — ay mayroong panlipunang dimensyon. Ibig sabihin, nakaka-apekto ito, hindi lamang sa ating sarili at sa ating ugnayan sa Diyos, kundi pati na rin sa ating kapwa; at kung tayo'y mga Cristiano, anumang pagkakasala'y nakasasakit sa buong Simbahan (1 Corinto 12: 26), mangyaring ang Simbahan ay katawan ni Cristo na "marilag, banal, walang batik at walang anumang dungis o kulubot" (Efeso 5: 27). Kapag ang isang Cristiano'y nagkakasala, dinudungisa't sinasaktan niya ang Simbahang kinabibilangan niya. Kaya't ang pakikipagkasundo sa Diyos ay hindi maaaring maisagawa nang ganap sa pamamagitan lang ng tuwiran at sarilinang pangungumpisal, at hindi rin tamang ipangahas ng sinoman na sa ganoong klaseng pangungumpisal ay maka-aasa siya ng kapatawaran mula sa Diyos. Hinihingi sa atin ng Diyos na makipagkasundo muna tayo sa sinomang nasaktan nang dahil sa ating mga kasalanan (Mateo 5: 24). Ang pangungumpisal ng kasalanan, pakikipagbuno sa kasalanan, at pagtatama sa mga nagawang mali ay isang panlipunang gawain, hindi "pribado" o "pansarili" lang (Bilang 5: 5-7; Josue 7: 19; 2 Samuel 12: 13; Mateo 3: 6; Marcos 1: 5; Gawa 19: 18; Santiago 5: 14-16). Tayong mga Cristiano'y tinuturuang "magpatawaran," "magpaumanhinan," at "magpahayag ng mga kasalanan sa isa't-isa" (Colosas 3: 13; Santiago 5: 14-16; Mateo 6: 12-15). Habang mabuti at tama na mangumpisal tayo ng ating mga kasalanan nang derekta sa Diyos, ito'y hindi maaaring mahiwalay sa pakikipagkasundong panlipunan. Ang ganap na pagbabalik-loob sa Diyos ay katumbas ng pakikipagkasundo sa Diyos at sa kanyang Simbahan, at ang patuloy na pakikipagbuno sa kasalanan ay laging sa tulong ng Diyos at ng Simbahan. Sabi nga sa Katesismo para sa mga Pilipinong Katoliko,

"Hindi lamang inaanyayahan ng Simbahan ang mga makasalanan na magsisi sa pamamagitan ng pagpapahayag ng Salita ng Diyos. Nananalangin din siya para sa kanila at tinutulungan ang mga nagsisisi na aminin at ikumpisal ang kanilang mga kasalanan upang matamo nila ang awa ng Diyos na siya lamang nagpapatawad sa kasalanan. Sapagkat 'sa buong Simbahan, bilang bayan ng mga pari, ipinagkaloob ng Panginoon ang ministeryo ng pagpapatupad sa pakikipagkasundo sa iba't ibang paraan' (Reconciliatio et Poenitentia — John Paul II, 1984). Kaya't ang Simbahan mismo ang naging instrumento ng pagbabago at kapatawaran para sa kanyang mga kaanib na nagsisisi sa pamamagitan ng ministeryong ipinagkaloob ni Kristo sa mga apostol at sa kanilang mga kahalili." (KPK 1778)

 

MAGKAIBA ANG KUMPISAL AT ANG KUMPISALAN

Sa bandang huli, tila ba wala nang iba pang mapagbalingan ang mga anti-Katoliko kundi ang silid-kumpisalan, at tinutuligsa nila ito na wari ba ang kumpisalan at ang Sakramento ng Kumpisal ay iisa lang. Ang katwiran nila, wala naman daw mababasa sa Biblia na ang mga Apostol ay nagtayo ng mga pribadong kumpisalan sa mga templo't sinagoga, at nangaral ng kapatawaran ng mga kasalanan sa pamamagitan ng kumpisalan. Sinasabi pa ng ilan na ang kumpisalan ay hinango lang daw ng Simbahan mula sa paganismo, at ang "Sakramento ng Kumpisal sa kumpisalan" ay isang paganong ritwal na kinakasangkapan lang daw ng mga kaparian upang maalipin ang konsensya ng mga Katoliko. Subalit ang kumpisalan at ang Sakramento ng Kumpisal ay dalawang magkaibang bagay. Hindi nakadepende ang sakramentong ito sa paggamit ng kumpisalan. Kahit walang kumpisalan, naisasagawa pa rin ang Sakramento ng Kumpisal. Isa pa, walang matibay na ebidensyang makapagpapatunay na ang mismong kumpisalan ay talagang hinango ng Simbahan sa paganismo. At paano naman nila nasasabi na "pang-aalipin" lang ang Sakramento ng Kumpisal, gayong ang mismong Santo Papa sampu ng tanang Obispo't kaparian ay nangungumpisal din? Ang buong Simbahan — kabilang na ang mga naordenahang namumuno sa atin — ay nangangailangan din ng kapatawaran, sapagkat sabi nga:

"Nangangailangan ang Simbahang Katolika ng kapatawaran sapagkat hindi siya isang mapagmataas na grupong panlipunan ng 'mga naligtas na,' kundi tulad ni Kristo ang kanyang Pinuno na parehong tumatanggap sa makasalanan at matuwid. Samakatuwid, siya 'ay parehong banal at laging nangangailangan ng paglilinis, [at] patuloy na nagsisikap na magsisi at magbagong buhay'. . ." (KPK 1777)


DISCLAIMER:
Ang iyong mga nabasa ay pawang sariling pagpapaliwanag ko lamang bilang isang indibiduwal na Katolikong layko batay sa aking sariling pagkakaunawa sa mga aral ng Simbahan, at sa gayo'y hindi dapat ituring na opisyal/pormal na kapaliwanagan ng Simbahang Katolika, at hindi rin kumakatawan sa panig ng alinmang samahang pang-Katoliko. — MCJEFF